Cabaretière en actrice Funda Müjde is bezig aan de uitdaging van haar leven: in drie maanden tijd van Amsterdam naar İstanbul fietsen. Een bijzondere reis, omdat Funda een incomplete dwarslaesie heeft.
Duitsers en Oostenrijkers roepen ”WAANZIN. RESPECT”, als ze horen waar ik mee bezig ben. Het feit dat ik dwarslaesie heb speelt mee. En dat ik dit niet zonder teamleden kan staat als een paal boven water. Toch dwingt het respect af waar ik mee bezig ben. ”Waarom zie ik dat zelf niet zo?” Ik ben te afhankelijk en ik ben te dankbaar. Om te beginnen is mijn man schoorvoetend meegegaan. Hij ziet deze reis niet zitten. Hij heeft de keuze om mij aan de zorg van anderen over te laten of toch maar mee te gaan. Hij kiest voor de tweede.
We zijn nu vijf weken op reis en sinds de derde week is er een teamlid bijgekomen die met mij meefietst en mij af en toe masseert. Mijn man is een stuk geruster en mijn zwager die mijn volgmotor was, ook. Ik ben zo bezig om mijn man te ontzorgen en te pleasen, zodat hij de lol erin houdt, dat ik niet eens merk waar mijn spanning vandaan komt. Ik uit mijn dankbaarheid op elk moment van de dag: aan drie mannen. Dat gebeurt in éénrichtingsverkeer. Overigens; de heren bedanken elkaar wel en uitvoerig. Maar waar zouden de heren mij voor moeten bedanken? Ik kook niet, ik rijd niet, ik doe geen boodschappen, ik kan mijn eigen lekke band niet plakken of mijn fiets niet repareren, ik maak niet schoon maar zeur regelmatig dat het nu wel echt heel erg vies is; kortom ik word verzorgd en ontvang alleen maar. De heren maken mijn droom waar.
Is dat eigenlijk wel zo? Er zijn meer mensen die zeggen mee te willen omdat ze dit een avontuur vinden. Ik maak een droom waar, die avonturiers onderling herkennen. Maar omdat ik afhankelijk ben verdrink ik in dankbaarheid en geef de mannen waarschijnlijk geen kans zich ook dankbaar jegens mij te uiten. Dat zij dit allemaal mee mogen maken dank zij mij? En meteen als ik dit opschrijf schaam ik me en voel ik me ondankbaar klinken.
Ik weet zeker dat mijn gevoel van afhankelijkheid minder zal worden als mijn man mijn fietstocht van harte zou steunen. Ik denk dat ik meer zou worden gehoord en gezien. Mijn moeder zegt altijd: ”Eer je man vooral waar anderen bij zijn. Dat verhoogt niet alleen zijn aanzien, maar ook die van jou. Als jij hem afvalt, straalt het ook op jou af.” Geldt dat ook niet voor een man? Als een man respectvol met zijn vrouw omgaat, zullen zijn vrienden en familie beter met haar omgaan.
Mijn vader viel mijn moeder wel af bij anderen. De ex van mijn lief deed dat ook. In hun relatie maar ook daarna. Hij lachte alles weg; ik had plaatsvervangende schaamte. In de regel kun je zeggen dat de Nederlandse cultuur directer is dan de Turkse. Bij de gemiddelde Turkse huishoudens hang je de vuile was niet buiten. Nou, dank voor je wijze lessen mama. Op deze reis heb ik er niet veel aan.
Ik communiceer netjes met mijn man, zonder hem af te vallen maar blijkbaar te indirect. Hij hoort een andere boodschap (?) en snauwt mij rustig af waar iedereen bij is. Als ik daar iets van zeg, zegt hij: ”Schat, los het op met charme, zoals ik je altijd ken. Daarom hou ik zoveel van je.” Meteen daarachteraan: ”Alleen jij kan voor jezelf opkomen. Zeg waar het op staat.”
”Dankjewel, mijn lief voor deze wijze les. Hier ga ik wat mee doen. Vandaag nog zal je ‘WAANZIN’ zeggen.”
Funda Müjde