Obesitas is wereldwijd gezondheidsprobleem nummer één aan het worden. De gevolgen van overgewicht zijn niet alleen een gevaar voor de gezondheid maar ook voor de economie. In de VS is het al jaren een onbeheersbaar probleem, Europa holt er achteraan en landen met een groeiende welvaart zoals China en Turkije volgen. En overal dezelfde oorzaak: we eten teveel, terwijl we minder bewegen. Tijdens mijn laatste bezoek aan Istanbul zag ik meer dikke jongeren en kinderen dan vijf jaar geleden. Voor mijn moeders generatie was dik zijn mooi en een teken van welvaart. De dochters hebben het westers schoonheidsideaal overgenomen maar nu zijn hun kinderen te zwaar. Wat overigens door de meesten absoluut niet als een probleem wordt ervaren: “Dat is babyvet. Dit verdwijnt straks allemaal in de lengte.” Ouders houden jarenlang zichzelf en hun kind voor de gek. Alsof je je eetcultuur zomaar kan veranderen. Hoewel de meesten slank mooier vinden, wordt het extra eten en snoepen nog altijd vergoelijkt: “Ach je moet ook genieten, je leeft maar een keer.”
Twee jaar na de geboorte van mijn jongste kind en een behoorlijk overgewicht kon ik moeilijk volhouden dat ik nog last had van ‘zwangerschapsvet’. Maar als ik daarover klaagde hoorde ik steevast dat het er nu eenmaal bij hoorde: “Je bent nu moeder, daar kun je niets meer aan doen.”
Ik wilde toen en nu bewijzen dat het geen verloren zaak is om na zwangerschappen of als rolstoeler te vechten tegen overgewicht.
Dit soort opmerkingen werken als een extra stimulans om er tegen in te gaan. Maar hoe doe je dat als rolstoelgebruiker? Degenen die aanleg hebben, zoals ik, hebben extra pech bij invaliditeit. Ik had een banketbakkerij kunnen beginnen met de bonbons en baklava’s die ik heb gekregen als troost dat ik verlamd op een ziekenhuisbed lag. De eerste twee jaar heb ik het heel goed volgehouden. Niets is verleidelijker dan jezelf te troosten met eten en drinken als je pijn en verdriet hebt. Erger is het jezelf te dik voelen.
“Hoe gaat het met je?”
“Goed. Helaas wel aangekomen.”
“Maar daar kun jij toch niets aan doen, jij zit de hele dag.”
Jij wel vetzak, denk ik, maar ik zeg het niet.
Of het nou overgewicht is of iets anders, als je niet lekker in je vel zit, heb je de neiging je terug te trekken in je coconnetje. Feestjes, recepties ga je vermijden. Hoe minder je onder mensen komt hoe minder reden aan je uiterlijk te werken, maar je hebt wel troost nodig, dus ga je meer eten en drinken en zo is het cirkeltje rond en jij tonnetje rond.
Nu ben ik in 4 maanden alle kilo’s kwijt, die ik in de afgelopen twee jaar was aangekomen. Het mag nog veel slanker, maar gelukkig net genoeg en net op tijd om in een galajurk bij de Koningin op het Staatsbanket te verschijnen. Niet het afvallen maar volhouden is het probleem.
(Eerder verschenen in De Telegraaf vrijdag 20 april 2012)