In de medische wereld is het heel gewoon om een aandoening met een negatieve connotatie een nieuwe naam te geven. Toen medici ontdekten dat RSI (Repetitive Strain Injury) geassocieerd werd met ziekteverzuim, besloten zij de naam te veranderen in KANS (Klachten Arm, Nek en Schouders). De leek, het volk is echter hardnekkig. Het was een sympathieke poging van de medici maar een ingeburgerde term krijg je er niet zo maar uit. Zo siert het minister Leers (integratie) dat hij af wil van de term allochtoon voor mensen die in Nederland zijn geboren en omdat sommigen deze term als denigrerend beschouwen.
Allochtoon, autochtoon, neger of homo, het liefst noem ik het beestje bij de naam. Kort door de bocht maar praat wel makkelijk. ‘What is in a name’? Prinses Maxima is ook allochtoon en zij kan, net als de Marokkaanse Nederlanders, nooit van haar nationaliteit afkomen.
In Argentinië is grondwettelijk bepaald dat iemands nationaliteit een geboorterecht is die geen enkele regering zo maar kan afpakken. Onze kroonprinses, toekomstige koningin Amalia is dus allochtoon van Koninklijke bloede. Wanneer zal die benaming stoppen? De eerste Chinezen kwamen in 1911 naar Nederland. In “Chinese Karakters. 100 jaar Chinatown in Amsterdam” (KIT Publishers) heeft schrijfster en journaliste Eveline Brilleman de jonge generatie Chinezen geïnterviewd over hun familiegeschiedenis. Er wonen ongeveer 100.000 Chinezen in ons land. Trouwden de eerste generatie Chinese mannen nog met Nederlandse vrouwen, de generaties daarna trouwden meestal met iemand uit de eigen bevolkingsgroep. Nog steeds kunnen kinderen op zaterdag lessen volgen op Chinese scholen, zijn er Chinese sportclubs en danst en feest de jeugd op speciaal voor hen georganiseerde clubavonden. De huidige generatie neemt niet meer automatisch de zaak over van de ouders, ze studeren met autochtonen en andere allochtonen maar op prive vlak mengen ze niet. Zijn ze na honderd jaar nog steeds allochtoon of niet? Hoe dan ook, bij het woord ‘allochtoon’ hebben wij geen automatische associatie met Chinezen, net zo min met Duitsers of prinses Maxima.
Homoseksueel is niet anders dan dat je van mensen houdt van hetzelfde geslacht. Pas wanneer homo, Turk, invalide, allochtoon geassocieerd wordt met iets negatiefs of als scheldwoord wordt gebruikt, is het kwetsend. Waar jonge allochtonen zich vaker aan storen is dat hun etniciteit aan hun beroep wordt gekoppeld. De Turkse zangeres, de Surinaamse schrijfster, de Antilliaanse cabaretier, enz.… Ze willen zo graag dé acteur zijn, zichzelf zijn en niet een hele groep vertegenwoordigen.
Een directeur van een luchtvaartmaatschappij die ook in de reisbranche zit: “Een Duitse Marokkaan is de Nederlandse Marokkaan niet, net zo min als de Amerikaanse Nederlander geen autochtone Nederlander meer is.” Hij somde in luttele seconden eigenaardigheden op van allerlei nationaliteiten waar hoteluitbaters onderling over praten. Maar álle allochtonen hebben typisch Nederlandse trekjes. Ligt hier geen KANS? Koele Allochtone Nederlandse Staatsburgers.
(Eerder verschenen in de Telegraaf 3 februari 2012)