Tolken

Als het aan minister Schippers (Volksgezondheid) ligt, wordt de vergoeding voor tolken in de gezondheidszorg per 1 januari 2012 afgeschaft. Artsen en zorgverleners zijn hier fel op tegen. Het argument dat het leren van de taal “eigen verantwoordelijkheid” is, vinden zij en andere eerstelijns zorgverleners kortzichtig. “De bezuiniging levert 19 miljoen op, terwijl de gezondheidsrisico’s onevenredig hoog zijn”, aldus de zorgverleners.

Als kind van 8 à 9 jaar tolkte ik voor mijn moeder en de kennissen van mijn ouders. Soms begreep ik niets van het gesprek. De volwassenen: “Vertaal jij nu maar precies wat ik zeg, hij begrijpt het wel.”

Soms ging het mis maar het ergste was dat ik als kind en later als puber werd opgezadeld met verschrikkelijke geheimen van naasten en bekenden.

Jaren later volgde ik een opleiding tot beëdigd tolk/vertaalster. Een voorbeeld uit de praktijk:

Een Turkse man vertelde dat hij kanker had en zijn specialist had hem gevraagd geen familie maar een echte tolk mee te nemen. Wij spraken af in het ziekenhuis. Hij was zenuwachtig en zei dat hij zich schaamde. “Ik verzeker u dat alles wat daar binnen besproken wordt daar blijft. U kunt me vertrouwen.” Hij begon te huilen: “Ik moet wel en u zult het zo toch van de dokter horen. Mijn familie denkt dat ik kanker heb, maar ik heb aids.”

Een tolk is het verlengstuk van de specialist en doet veel kennis op.  Uit ervaring beaam ik de uitspraak van kinderarts Bart Wolf van het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis in Amsterdam: “Je hebt een zekere diepgang in de communicatie nodig om te begrijpen wat een patiënt mankeert. Als iemand alleen maar wijst en ‘pijn’ zegt, kom je er niet achter of er niet veel meer aan de hand is. En goede communicatie is ook essentieel bij de therapietrouw van patiënten.”

Deze bezuinigingsmaatregel zal alleen maar tot hogere kosten leiden. Wanneer de klachten van een patiënt niet goed kunnen worden gediagnosticeerd, leidt dat tot onderbehandeling of juist tot verkeerd medicijngebruik of overbodige doorverwijzingen naar de specialist. Patiënten blijven zo van het kastje naar de muur lopen. Dat kost de gezondheidszorg meer dan de bezuiniging oplevert.

Het bezuinigen op tolken is een onverantwoord voorstel. De gezondheidszorg voor niet-Nederlandstaligen verwordt zo tot raden en gissen wat er aan mankeert; een veredelde diergeneeskunde.

(Eerder verschenen in de Telegraag 10 juni 2011)