Ónze Thekla Reuten in een film met George Clooney en ónze Carice van Houten met Tom Cruise. Wij zijn trots en de euforie is groot, ook al hebben de actrices een bescheiden rol in de film. Nederland is op de Hollywoodkaart gezet. De actrices blijven daar overigens zelf betrekkelijk nuchter onder. Dat siert hen in onze ogen nóg meer. Zo kunnen wij nog meer en zeer on-Hollands alle nuchterheid laten varen. Of er sprake is van afgunst onder de collega’s van Carice en Thekla weet ik niet. Je kan immers iemand benijden. Dan gun je die persoon datgene, maar wil je het zelf ook. De scheidslijn tussen benijden en afgunst is flinterdun. Neem de proef op de som: visualiseer de persoon in gedachten aan wie je vaak in die termen denkt, noem zijn/haar naam hardop en kijk wat er fysiek met je gebeurt en registreer. De Amerikaanse schrijver Pearl S. Buck (1892-1973): “De gevaarlijkste hartziekten zijn nog steeds: afgunst, haat en hebzucht.”
Turken denken dat de vele tragedies die ons en onze dierbaren overkomen door het misgunnen, door afgunst van anderen komt. Mijn moeder is ervan overtuigd dat ik door afgunst in een rolstoel ben beland. Haar mooie, blauwe kralen tegen het boze oog hebben tegen zoveel afgunst niet mogen baten. Wel ben ik volgens haar gespaard door de gebeden van goedgezinde mensen, die ik op mijn beurt heb gegenereerd, dankzij de goede daden die ik gedurende mijn leven heb verricht.
Via een rechtstreekse verbinding was Ivo Niehe deze week live vanuit Parijs in de uitzending bij Pauw&Witteman. Wij zien een nog bezwete Ivo, net na de afloop van zijn show, dronken van geluk. Hij vertelt dat pers en publiek lovend is, ook over zijn Frans en dat hij voor diverse bekende televisieshows is uitgenodigd. Zijn tour door Frankrijk gaat nu zeker door, maar het allerbelangrijkste is dat zijn jongensdroom is uitgekomen.
Ja,ja bescheidenheid siert de Hollandse mens. Niet híj,maar wíj hadden hem de hemel in moeten prijzen. Hij heeft het helemaal verpest voor zichzelf. Dus is hoon en spot nu zijn deel. ‘Ivo verheerlijkt zichzelf’, ‘Niehe lijdt aan megalomanie’, en ga zo maar door.
Zouden we anders reageren als hij in Amerika was doorgebroken? Telt Frankrijk met 65 miljoen inwoners niet? Of is er sprake van wat de Franse schrijfster Comtesse Diane de Beausacq (1829-1899) ooit zei: “Zij die afgunst koesteren zouden ze graag willen opwekken.”
Ik hoef Ivo als persoon niet te mogen, noch zijn werk hoeft mijn smaak te zijn. Maar dat belemmert mijn waardering voor hem als persoon toch niet en al helemaal niet de bewondering voor wat deze 65 jarige man nu nog steeds bereikt! Ik gun het hem van harte en mezelf nog meer.
Is deze reactie weer die typisch Hollandse ‘doe maar normaal, dan doe je gek genoeg mentaliteit’ of is het ordinaire afgunst?
Graag besluit ik met nog een zin van de Beausacq: “De vreugde van bewonderen is de beloning van hen die vrij zijn van afgunst.”
(Eerder verschenen in de Telegraaf vrijdag 7 oktober 2011)